Sociaal Kwaliteitsplan Gillisbuurt
- Analyse en ontwerp: Krill-o.r.c.a.
- Ontwerpteam: Harmen van de Wal e.a.
- Opdrachtgever: Woonbron Delft
Voor woningbouwcorporatie Woonbron Delft deed Krill-o.r.c.a. een onderzoek naar de leesbaarheid van het privacyscript van de wijk Gillis. Op het moment van onderzoek werd de wijk door veel mensen als onveilig beschouwd. Uit het onderzoek kwam naar voren dat de Gillisbuurt, ooit een geliefd voorbeeld voor een ecologisch opgezette wijk, slecht leesbaar was. Op plekken waar sociale controle zou moeten zijn waren veel blinde hoeken. Galerijen waren voor iedereen toegankelijk en onpersoonlijk, maar te smal voor het publieke karakter dat daar bij hoort. Woningen op de eerste verdieping waren aan de achterzijde makkelijk te bereiken, waardoor het voor bewoners moeilijker werd om controle te houden op de toegang tot hun privédomein.
Goed leesbare privacyzones bieden mensen een handelingsperspectief. Als duidelijk is wie verantwoordelijk is, kunnen mensen daarop anticiperen, als helder is of een plek door intimi, goede bekenden of vreemden wordt bezocht kunnen mensen daar hun gedrag op aanpassen. Wanneer de woonomgeving voor mensen slecht leesbaar is, beperkt dat dus hun handelingsperspectief.
Na analyse konden eenvoudige ingrepen worden voorgesteld om de leesbaarheid en daarmee de leefbaarheid te vergroten. Een smalle galerij is niet prettig als het openbaar is, maar kan als ruimte goed voldoen als het privé, of collectief wordt gebruikt. Door het afsluitbaar te maken en aan een collectief van bewoners in beheer te geven, wordt het leesbaarder. De galerij kan ook parochiaal (wat een soort buurt-domein is) worden gebruikt, maar dan moet er een te verpersoonlijken tussenzone worden gemaakt. Wij stelden beplanting voor, als een soort geveltuin. Een woongebouw kan goed in een publiek park staan, mits er genoeg afstand is tot de achterkant van woningen.